سؤال شماره 44:حادثه هنگام سوراخکاری قطعه کارو مسئولیت کارفرما

سؤال شماره 44  :

اگر در کارگاهی هنگام سوراخکاری قطعه کاربا دستگاه مته  در حالیکه کارگر قطعه کار را دردست داشته به علت اینکه نتوانسته قطعه کار را محکم نگه دارد لذا با چرخیدن قطعه کارو برخورد به دست وی که قطعه را  نگه داشته که این امر باعث مصدومیت وی از ناحیه دست شده است از نظر جنابعالی مسئولیت متوجه کدام اشخاص می باشد منظور من این است که  اینکه کارگر می دانسته که قطعه را باید محکمتر نگه دارد ولی نگه نداشته است بازهم مسئولیتی متوجه من که کارفرمای او هستم  می باشد البته من که کارفرمای اوهستم  بارها به او ودیگران تذکر داده ام که در اینگونه مواقع قطعه کار را محکم نگه دارند ولی بازهم حواسشان متوجه جای دیگری می شود و همین غفلت باعث حادثه می شود که برای امتحان همان قطعه را من که کارفرمای او هستم سوراخکاری کردم ولی چون حواسم را جمع کرده بودم و قطعه کار را محکم در دستم داشتم اتفاقی نیفتاد خواستم نظر کارشناسی شما را بدانم اگر لطف کنید بفرمایید ممنون میشم

پاسخ :

ابتدا روی سخنی با همکاران شریف خودم می باشد

ما کارشناسان در فرایند بررسی بسیاری از حوادث کاری ، دراکثرمواقع  مواجه با حوادثی میگردیم که بروز آنها متأثر از عللی می باشد که علل مذکور ناشی از جایگزینی اجرای مقررات ایمنی مربوط به آن کار با انجام عملی توسط کارگرجهت جلو گیری از بروز حوادث می باشد

 به عبارت دیگر میتوان اینگونه گفت که درواقع کارگروادار به انجام کاری می گردد که تا با انجام آن کارجبران عدم رعایت مقررات  ایمنی توسط کارفرما فراهم آید که همین امر همواره موجبات بروز حوادث غیر قابل جبرانی را به دنبال خواهد داشت البته این همواره بدان معنی نیست که کارفرما مقررات مذکور را دانسته و به جای انجام مقررات مذکور، کارگر را وادار به انجام کاری می کند که جبران استنکاف او از اجرای مقررات مربوطه شده باشد وچه بسا که به علت عدم آگاهی آنان از مقررات مربوط به کار مربوطه می باشد ولی همانگونه که می دانیم این عدم آگاهی آنان رافع مسئولیتشان در ارتباط با اجرای مقررات مربوطه نخواهد بود و در صورت بروز حادثه که ناشی از عدم رعایت مقرراتی باشد که مطلع از آنها نبوده اند به هیچ عنوان از میزان مسئولیشان کاسته نخواهد شد

 اینجاست که اهمیت وجود اشخاص مطلع مانند مسئولین ایمنی و اهمیت به کارگیری آنان در محیط کاری در جلوگیری از بروز حوادث و بیماریهای ناشی از کار خود را نشان داده   وبا بودن چنین اشخاص در محیط کاری از بروز اتفاقات و وقایع و حوادث که بعضاً یه هیچ عنوان قابل جبران نمی باشد جلوگیری به عمل آمده و چه خانواده هائیکه دچار مصائب و دردها و آلام و رنج ها نخواهند گشت و مصائب و عواقب و مسایل حقوقی و کیفری ناشی از بروز حوادث نیز گریبانگیر کارفرما نخواهد گشت

باید به این نکته مهم توجه داشت و آن اینکه زمانیکه این جایگزینی صورت میگیرد یعنی اینکه به جای اجرای مقررات ایمنی مربوطه از سوی کارفرما ، خواسته می شود که کارگرکاری را انجام و یا از انجام کاری احتراز ورزد  ، به هیچ عنوان رافع مسئولیت کارفرما در راستای اجرای مقررات ایمنی مربوطه نخواهد بود و نکته حایز اهمیت در اینجا این است که اگردراین گونه مواقع بی احتیاطی و یا بی مبالاتی از سوی کارگر نیز مؤثر در بروز حادثه تشخیص داده شد ، کارشناس نباید دراین شرایط انتظار رعایت احتیاط را ازسوی کارگربه گونه ای و در حدی داشته باشد که از یک کارگر در شرایطی که این جایگزینی صورت نگرفته ، دارد زیرا آنچکه از کارگر خواسته شده است از اساس مغایر با اصول ومقررات ایمنی مربوطه بوده است ودرواقع فشاری که آن شرایط خاص که ناشی از عدم رعایت مقررات مربوطه از سوی کارفرما بر کارگر وارد می کند و الزام کارگر به کاری که اگر مقررات مربوطه رعایت می شد موضوعیتی نداشت لذا کارگر را در یک شرایط نا ایمن قرار داده که این شرایط نا ایمن  زمینه هایی مثل عدم تمرکزحواس کارگر را فراهم آورده  ودر واقع  با این خواسته زمینه  برای بروز حوادث فراهم آورده شده است  مگر اینکه در فرایند بررسی حادثه مواجه با این امر گردیم که اگر چه آنچکه از کارگر خواسته شده خلاف مقررات ایمنی بوده است ولی بی احتیاطی و بی مبالاتی سرزده از کارگر آنچنان غیر متعارف می باشد که فراترازشرایطی نا ایمن می باشد که کارگر در آن شرایط ملزم به انجام کار شده است که درارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از علل احراز شده ، آن میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از این بی احتیاطی و یا بی مبالاتی غیر متعارف از سوی کارگر باید منظر نظر کارشناس قرار گیرد یدین معنی که در تطبیق این بی احتیاطی و بی مبالاتی کارگر با شرایط نا ایمنی که نامبرده ملزم به انجام کار در آن شرایط گردیده است تأ ثیر گذاری هرکدام از موارد مذکور در بروز حادثه مورد ارزیابی قرارگیرد

 البته بررسی این موضوع و ارزیابی این تأثیر پذیری از نکات بسیار ریزی برخوردار بوده که دقت نظرکارشناس بررسی کننده حادثه و اشراف وی را به همه جوانب موضوع می طلبد

از جمله موارد مرتبط  با موضوع مندرج  در بالا همین سؤال مطروحه می باشد که  اگر در کارگاهی هنگام سوراخکاری قطعه کاربا مته  در حالیکه کارگر قطعه کار را دردست داشته به علت اینکه نتوانسته قطعه کار را محکم نگه دارد لذا با چرخیدن قطعه کار و برخورد به دست وی که قطعه را  نگه داشته که این امرموجب   مصدوم شدن وی از ناحیه دست شده است لذا در اینجا هم مواجه با حادثه ایی هستیم که بروز آن متأثر از علتی  می باشد که علت مذکور ناشی از جایگزینی اجرای مقررات ایمنی مربوط به آن کار با انجام عملی توسط کارگر جهت جلو گیری از بروز حادثه بوده است زیرا با مراجعه به آیین نامه مربوطه متوجه می شویم که کاری از کارگر خواسته شده که با اجرای ماده ای از مواد آیین نامه مرتبط با موضوع  میتوانستیم مانع از ایجاد بسترمساعد بروز اینگونه حوادث گردیم  که همین استنکاف از اجرای همین مقرره مربوطه و وادار کردن کارگر به کاری جهت جایگزین کردن آن کاربا اجرای مقرره مربوطه موجبات بروز حادثه  فراهم شده است که  با ذکر ماده 28 از آیین نامه ایمنی ماشین های افزار موضوع برای شما خواننده این مطلب کاملا ً روشن خواهد شد

ماده28 آیین نامه ایمنی ماشین های افزارکه مقرر میدارد

« برای جلوگیری از چرخش قطعه کار با مته ،میز کار باید دارای پیچ های محکم کننده یا گیر ه یا سایر وسایل مشابه برای ثابت نگاهداشتن قطعه کار باشد.»

لذا همانگونه که مشاهده می گردد ماده 28 از آیین نامه مذکور دقیقا ً به همان موضوعی اشاره دارد که سؤال کننده در سؤال خود مطرح نموده است منتها در سؤال مطروحه کاملا ً مشخص است که اجرای مقرره مذکور به نوعی با وادار کردن کارگر به انجام کاری نا ایمن جایگزین شده است

بنابراین با توصیفات به عمل آمده ،  پاسخ سؤال مذکور این است که

«درصورتیکه دستگاه مورد نظر فاقد تجهیزات مربوطه وفق موازین تعریف شده در ماده 28آیین نامه ایمنی ماشین های افزار بوده است  و روش و نحوه کار نیز به همین صورتی که شما بیان داشتیدروال بوده باشد لذا از نقطه نظر کارشناسی اینجانب بروز حادثه متأثر از عدم رعایت مقرره مذکور از سوی کارفرما میباشد»

در خاتمه همانگونه که در بالا آمده است این کارشناس است که باید با بررسی های جامع به عمل آورده در فرایند بررسی حادثه به موضوع  تأثیر پذیری احتمالی بروز حادثه از بی احتیاطی و یا بی مبالاتی حادثه دیده نیز بپردازد

 ********************

 بدیهی است که  پاسخ داده شده به سؤال بالا  نظر  کارشناسی اینجانب می باشد و نظر دیگرکارشناسان می تواند با نطر کارشناسی اینجانب متفاوت باشد

غلامرضا بخارایی

کارشناس رسمی دادگستری در رشته حوادث ناشی از کار

ارزیاب خسارت بیمه ایی در رشته مسئولیت مدنی حرفه ایی

 آدرس وب سایت        http://masouliat.ir/

 آدرس وبلاگ          http://bokharaei.blog.ir/

آدرس وبلاگ           http://bokharaei.persianblog.ir/

آدرس وبلاگ          http://bokharaei.blogfa.com/

 ************************************************

آدرس کانال تلگرام    https://telegram.me/bokharaey

 انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است

**************************************************************